In samenwerking met de Nederlandse Kastelenstichting en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed zijn 50 kastelen geselecteerd voor het mooiste kasteel van Nederland. Een van deze vijftig kastelen is kasteel Aldenghoor in Haelen.
Stoere gebouwen zijn het, kastelen. Met dikke muren, kloeke torens en kantelen rijzen ze op uit het landschap. Vaak omringd door luisterrijke tuinen en parken met bijzondere bouwsels zoals een ijskelder, duiventoren, schelpengrot of doolhof. De ophaalburg over de slotgracht is de poort naar de mooiste verhalen over excentrieke bewoners, glorietijden en verval. Nederland telt nog ongeveer 550 kastelen en meer dan 50 daarvan kun je bezoeken. Wat vind jij het allermooiste kasteel van Nederland? Doe mee en stem!
Wat is de onstaansgeschiedenis van het kasteel?
Kastelen zijn versterkte bouwwerken die in de middeleeuwen werden gebouwd. Verdedigingswerken waar de adellijke bewoners zich veilig terug konden trekken in nood. De meeste kastelen werden gebouwd in het noorden en oosten van ons land. In Groningen praten ze ook wel over borgen, in Friesland over staten of stinsen en in Overijssel en Drenthe noemen ze het havezaten. Extra versterkte kastelen worden ook wel burcht of slot genoemd.
Na de middeleeuwen (en de opkomst van het buskruit) werden veel kastelen verbouwd tot buitenplaats omdat de verdedigingsfunctie was verdwenen. De buitenplaatsen die in Utrecht, Holland en Zeeland het landschap sieren (bijvoorbeeld langs de Vecht of de Utrechtse Heuvelrug) hebben een andere ontstaansgeschiedenis. Ze werden in de 17e en 18e eeuw gebouwd door rijke burgers die een fijn buitenhuis wilden om de stad te ontvluchten. Hoewel deze huizen lijken op kastelen, hadden ze geen enkele verdedigingsfunctie. Deze buitenplaatsen doen, hoe mooi ook, niet mee aan de verkiezing Allermooiste kasteel van Nederland.
Welke kastelen doen mee aan de verkiezing?
Kastelen die voldoen aan deze criteria:
- middeleeuwse oorsprong
- (gedeeltelijk) zichtbare slotgracht, ophaalbrug, torens en versterkte muren
- rijksmonument
- (regelmatig) geopend voor bezoek (niet alleen de tuinen)
In samenwerking met de Nederlandse Kastelenstichting en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed hebben we 50 kastelen geselecteerd. Deze selectie voldoet aan alle criteria. Dat het er 50 zijn geworden heeft vooral te maken met toegankelijkheid. De kastelen moeten ‘makkelijk’ toegankelijk zijn voor dagjesmensen. Mis je echt een kasteel in die lijst? Vermeld dat dan in het vrije opmerkingenveld op het formulier.
De longlist:
- Groningen: Borg Ewsum (Middelstum), Fraelemaborg (Slochteren), Menkemaborg (Uithuizen), Nienoord (Leek), Borg Verhildersum (Leens).
- Drenthe: Havezathe Mensinge (Roden).
- Friesland: Schierstins (Faenwâlden)Overijssel: Kasteel het Nijenhuis (Heino), Kasteel Singraven (Denekamp), Kasteel Twickel (Delden)
- Gelderland: Kasteel Ammersoyen (Ammerzoden), Kasteel Batenburg (Batenburg), Kasteel Huis Bergh (’s Heerenberg), Huis Verwolde (Laren), Kasteel Doorwerth (Doorwerth), Kasteel Cannenburgh (Vaassen), Kasteel Hernen (Hernen), Kasteel Rosendael (Rozendaal), Kasteel Middachten (De Steeg), Kasteel Vorden (Vorden), Kasteel Doornenburg (Doornenburg), Kasteel Wijchen (Wijchen), Kasteel Loevenstein (Poederoijen), Kasteel Ruurlo (Ruurlo).
- Utrecht: Kasteel Amerongen (Amerongen), Huis Doorn (Doornenburg), Kasteel de Haar (Haarzuilens), Kasteel Loenersloot (Loenersloot), Kasteel Duurstede (Wijk bij Duurstede), Slot Zeist (Zeist), Slot Zuylen (Oud Zuilen).
- Noord-Holland: Kasteel Radboud (Medemblik), Muiderslot (Muiden), Kasteel Brederode (Santpoort-Zuid), Slot Assumburg (Heemskerk).
- Zuid-Holland: ’t Huys Dever (Lisse), Leidse Burcht (Leiden), Kasteel Duivenvoorde (Voorschoten).
- Zeeland: Kasteel Westhove (Westkapelle).
- Noord-Brabant: Kasteel van Breda (Breda), Kasteel Dussen (Dussen), Kasteel Heeswijk (Heeswijk Dinther), Kasteel Helmond (Helmond), Huis Loon op Zand/Het Witte Kasteel (Loon op Zand), Kasteel Heeze (Heeze).
- Limburg: Kasteel Aldenghoor (Haelen), Kasteel Hoensbroek (Hoensbroek), Kasteel Valkenburg (Valkenburg), Kasteel Keverberg (Kessel), Kasteel Limbricht (Limbricht).
Breng je stem uit
Op het stemformulier vind je alle 50 deelnemende kastelen. Tot en met 6 maart kun je stemmen door te klikken op het kasteel van jouw voorkeur.
De uitslag
De stemming bepaalt welke kastelen eindigen in de Top 5 die in maart bekend wordt gemaakt. Een deskundige jury bestaande uit Jaap Evert Abrahamse (architectuurhistoricus en onderzoeker bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed), Robert Quarles van Ufford (Nederlandse Kastelenstichting) en Marieke Haafkens (route-expert ANWB Eropuit) kiest hieruit het kasteel dat zich het Allermooiste kasteel van Nederland mag noemen. De winnaar wordt maandag 6 juni (Tweede Pinksterdag) bekend gemaakt op de Dag van het Kasteel.
Alle 50 kastelen van de longlist worden opgenomen in een nieuw boek van de ANWB: De allermooiste kastelen van Nederland.